ارس رسا – دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری و پنجمین دوره انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا یا همان پارلمان های کوچک محلی به سرعت برق و باد از راه رسیده و بار دیگر همان قصه های تکراری نامزدها و مدعیان انتخابات برای تصاحب کرسی های مسئولیت با شعار انتخاب اصلح ترین و شایسته ترین در محافل و رسانه ها پیچیده است.
به رغم تکرار مکررات و مکدرات و تجربیات چندین و چند دوره از انتخابات و تبلیغات انتخاباتی در عرصه ها و حوزه های مختلف ادوار گذشته ، مردم همچنان بر طبل بی اعتمادی به نامزدها و منتخبین میکوبند و هر دوره عده ای را با متدها و شیوه های گوناگون روانه کرسی های مسئولیت نموده و بعد از چهار سال مجددا سر خانه اول خود باز میگردند و از انتخابی که کرده اند سرخورده و مستاصل میشوند.
علیهذا به نظر میرسد دلایل تمام این سرخوردگی ها و نگرانی ها و عدم توسعه منطقه خصوصا در حوزه ها و مناطق مختلف مغان و شهرستان پارساباد ناشی از یک چیز است و آن عدم آگاهی مردم از سیر نوین تحولات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی است که در راستای مسیر انتخاب خود برگزیده و به آن پایبند هستند. لیکن پر بیراه نیست اگر ادعا کنیم عامل تمام این نابسامانی ها و بی برنامگی ها تنها از فقدان دو چیز سرچشمه میگیرد و آن خلاء آموزش و فرهنگ صحیح و بدعت های ناروای سیاسی اجتماعی است که در طول سالیان سال در اذهان مان ریشه دوانده و برایمان تحمیل شده است.
در واقع نقصان دو عامل مهم فرهنگِ سیاسی- اجتماعی موجب این نابسامانی های گذشته بوده که بخشی از آن بصورت کلان در سطح جامعه و درحیطه وظایف دولتمردان و دستگاههای اجرایی و نظارتی محسوس است که متاسفانه در طول سالیان متمادی بدون توجه به این نقیصه مهم تنها از لحاظ کمی و ساختاری پیش تاخته و به لحاظ کیفی و سازمانی دچار سوء هاضمه شده ایم.
به جرات میتوان مدعی شد افرادی که برای رقایت در عرصه انتخابات به صحنه ورود پیدا کرده اند بیش از نیمی از آنان فاقد شرایط لازم برای پذیرش مسئولیت محوله هستند و اکثریت قریب به اتفاق به عشق مدیریت و پیمودن پله های ترقی کمر همت بسته اند و با توجیه شرایط و شیوه های مختلفی که تا کنون دیده ایم( با منطق هدف وسیله را توجیه میکد)برای کسب آراء مردم پا به عرصه گذاشته اند که حاکی از فقدان همین واقعیت انکارناپذیر یعنی خلاء فرهنگِ سیاسی جامعه در بین سیاسیون نشات گرفته است.
پس چه کنیم تا گرفتار بی مسئولیتی ها و تکرار مکررات و درجا زدن های ناشی از بی تجربگی و خامی افراد طماع نشویم و در عرصه های مختلف انتخابات خصوصا پارلمان های محلی شهر و روستا درست و درمان عمل نموده یا احساس استیصال ننماییم؟
بر این اساس همانگونه که عنوان شد،بخشی از این خلاء در سطح کلان جامعه مشهود و قابل بحث است لیکن بخش دیگری از آن در حوزه های پایین تر و در سطوح محلی و به رفتار و عملکرد تک تک افرادجامعه بر میگردد که باید در مسیرصحیح آگاهی سازی و فرهنگِ اجتماعی نقش افرینی شود.
از آنجایی که داشتن خصیصه سخنوری یکی از ابزارهای مورد نیاز منتخب ،برای تشریح و توجیه برنامه ها و اهداف انتخاباتی است بسیاری از کسانیکه در این وادی از این خصیصه بارز (حرافی و سخنوری قهار) برخوردار هستند براحتی میتوانند قاپ افراد جامعه را دزدیده و به اهداف مورد نیاز خود دست یابند تبحر برخی از این افراد در این زمینه تا جایی سرشار است که حتی تحصیل کردگان و روشنفکران جامعه نیز از بیم نیرنگ های آنان در امان نیستند و با شیوه های مختلف میتوانند براحتی نظر مردم را جلب کرده و آراء لازم را در سبد خود قرار دهند اینکه بگوییم تنها در روز انتخابات اگر درست عمل کنیم دیگر دچار پشیمانی نمی شویم یا اینکه قَدَر و شایسته را چگونه تشخیص داده و از کجا شروع کنیم موضوع ساده ای نیست و با چند یادداشت و مقاله و تحقیق و گزارش نمیتوانیم خود را به آن مسلح نماییم، از این سبب است که راقم معتقد است بدون داشتن آگاهی از حقوق و مناسبات اجتماعی شهروندان و مشارکت آنان توفیقی حاصل نشده و نخواهیم توانست به انتخابی درست و در نتیجه روستا،شهر،منطقه،استان و کشوری آباد و توسعه یافته داشته باشیم مگر با ترویج الگوهای صحیح اجتماعی.
مشارکت و نقش آفرینی هر فرد و شهروند مسئولیت پذیر در جوامع میتواند بعنوان یکی از مهمترین الگوهای موفقیت ما در بخش ها ، شهرها و حتی کلان شهرها به توسعه و ارتقاء سطح کیفی مناطق مد نظر منجر شود متاسفانه مهمترین مشکلی که ما در منطقه خود با آن دست و پنجه نرم میکنیم فقدان همین بی مبالاتی ها ، عدم مطالبه گری و توجه به تعهدات اجتماعی است که گریبان گیر آن هستیم.

لذا غیر ممکن نیست اگر که اراده و عزم لازم برای توسعه و آبادانی خاک زرخیزمان را داشته باشیم، میتوانیم با پایبندی به مسئولیت های اجتماعی عزم خود را جزم نموده و وظایف خود را برای هر چه بهتر شدن آینده شهر و منطقه خود بکار بندیم تا بتوانیم از آنچیزی که در ادوار گذشته شاهد آن بودیم فاصله بگیریم، هر چند هستند کسانیکه به دور از هرگونه طایفه گرایی و تعلق خاطر و تعصبات کورکورانه و تعهد اجتماعی به وظایفشان پایبند هستند لیکن عده آنها در مقایسه با سیل عظیم تفکرات سنتی در اقلیت قرار دارد و تلاش روشنفکران و فرهیختگان جامعه برای از بین بردن این تفکر باید معطوف شود.
در کل تا زمانی که فرایند انتخاب ما در قبل و حین و بعد انتخابات در سطح کلان وکلی، همچنین دیدگاه ما به لحاظ فرهنگی و اجتماعی برای مسئولیت پذیری و مطالبه گری در داخل مناطق تغییر نکرده باشد، تا زمانی که پس از انتخاب منتخبین در روز انتخابات،گوی و میدان را به وکلای خود سپرده و تا چهار سال دیگر نظارگر باشند، نتیجه ملموسی نخواهیم گرفت و به همین منوال خواهیم ماند.
باید با احساس مسئولیت در جامعه به دنبال مطالبه گری بوده و در طول چهار سال در مناسبات و زمان های مختلف مسئولیتی را که بر دوش وکلای خود چه در مجلس و چه در شورای شهر و روستا گذاشته ایم وظایفشان را مکررا گوشزد کرده و از آنها مطالبه نموده و مترصد دریافت پاسخ منطقی و مستدل باشیم و اگر پاسخ منطقی و درستی دریافت نکردیم آنان را به چالش کشیده و نقش خود را به عنوان یک شهروند متعهد در جامعه ایفا نموده و مسئولین را به پذیرش مسئولیت های خود وادار نماییم.
باید در کمال احترام از کسانیکه به دنبال اعتماد مردم بودند و اکنون بعد از جلب اعتماد و کسب آرای مردم مرتکب قصور و کوتاهی شده اند، بخواهیم همانگونه که اعتماد مردم را اصطلاحا بر ای خدمتگذاری دریافت کرده و صاحب کرسی شده اند به اعتماد مردم پاسخ درخور و شایسته ای داده و در انجام وظایفشان قصور ننمایند اگر هم از انجام آن ناتوان و عاجز هستند از مردم عذرخواهی کرده و عرصه را برای متخصصین و اهل فن واگذار نمایند تنها در چنین شرایطی است که همه چیز سرجای خود قرار گرفته و کسانیکه با ریاکاری و خدعه و نیرنگ در صدد جلب نظر مردم و کسب کرسی هستند به خود آمده و عرصه را برای پذیرش مسئولیت تنگ خواهند دید و به ناچار دست از بازی های سیاسی و عشق میز و ریاست خواهند کشید و کنار خواهند رفت.
در چنین شرایطی است که هر کسی به خود اجازه ورود به عرصه رقابت و انتخابات را نخواهد داد و تنها کسانیکه خود را باور داشته و قدرت و پتانسیل اداره امور و شایستگی مسئولیت را دارند،پا به عرصه میگذارند و لذا انتخاب و مسیر انتخابات نیز برای مردم وکسانیکه توسعه را در گرو انتخاب درست و شایسته میدانند،هموار خواهد شد فی البداهه این فرایندها امکان پذیر نیست مگر با مطالبه گری عموم مردم و تعهد به مسئولیت های اجتماعی و مشارکت قاطبه شهروندان در سرنوشت شان.
طبیعی است وقتی فردی با ترفندهای مختلف از مردم رای گرفته و قبول مسئولیت نموده و در ادامه به دلیل عدم توانایی ،شایستگی انجام آن را نداشته باشد،چنانچه کسی وی را وادار به ترک مسئولیت نکند در جایگاه خود باقی مانده و چهار سال سرنوشت مردم را ملعبه دست خود خواهد کرد و بعد از چهار سال نیز مجددا عرصه را خالی نخواهد کرد.
نشان به این نشان که از حدود ۱۰۰۰ نفری که برای شورای شهر و روستای شهرستان پارساباد ثبت نام نموده اند نتیجه همین بی مبالاتی ها و بی مسئولیتی هاییست که در ادوار گذشته رقم خورده و اکنون چنین شتابان و بی قید و شرط خیل عظیمی از افراد جامعه از هر قشر و صنف و طیفی بدون هیچگونه احساس مسئولیتی با شعار کاذب خدمت گذاری به مردم و با دست یافتن به نیات شوم خود به صحنه آمده اند.
در واقع تمام این بی قیدیات حاصل عملکرد و رفتاری است که ما در طول سالیان از خود بروز داده و اجازه پذیرش حساس ترین مسئولیت ها را به هر فرد خاطی و شخص ناتوان و غیر متخصص داده ایم تا به خود اجازه داده و سرنوشت ما را به هر ناکجاآبادی رهنمون سازد.
عندالاقتضا ملازمات قانونی نیز برای مطالبه گری از جانب مردم برابر قانون اساسی و حقوق شهروندی تدارک دیده شده و به لحاظ شرعی و قانونی نیز مانعی برای مطالبه گری وگوشزد کردن وظایف مسئولان از جانب مردم وجود ندارد.
برابر قانون اساسی مسئولین نظام جمهوری اسلامی ایران در هر رده و صنف و مسئولیتی وظیفه دارند نتیجه عملکرد خود را برای مردم شفاف نموده و در هر زمان و موقعیتی به سوالات و ابهامات تک تک شهروندان و هموطنان با سند و مدرک پاسخ داده و کارها و اقدامات خود را تشریح نماید این شرایط جز در خصوص نیروهای امنیتی و نظامی و اطلاعاتی که از حوزه مسئولیت های اجرایی خارج است در تمامی زمینه ها و حوزه ها صدق پیدا میکند و اگر تاکنون چنین امری میسر نگردیده است نه تنها از حیث خلاء قانونی بلکه یقینا از بی مسئولیتی و عدم مطالبه گری مردم و شهروندان بوده است و بس.

از این رو علیرغم میل باطنی معتقدیم اولین عاملی که مانع توسعه منطقه خصوصا در استان،منطقه و شهرستان پارساباد و بیله سوار شده است عامل قطعی بی مسئولیتی و عدم مطالبه گری مردم است که ناشی از عدم آگاهی آنان از حقوق اجتماعی وشهروندی شده است و در مراحل بعدی است که این ضعف و نقصان به مسئولین و کارکنان دولت بر میگردد.
لذا بر این باوریم اگر قصور و غفلتی تاکنون حادث شده که قطعا شده، قشری که نیازمند سرزنش و توجیه است خود مردم هست و باید در مقابل انتخابی که انجام داده ایم مسئولیت حمل کنیم اگر هم توان انجام آن را نداریم بهتر است بدون علم و آگاهی و با انتخاب نابخردانه و غیر مسئولانه در انتخابات و در ادامه بی مسئولیتی های اجتماعی در پس از انتخابات ، جامعه را به سمت اضمحلال و قهقرا رهنمون نسازیم.

به قلم : رضا امیرپور