به گزارش پایگاه اطلاع رسانی ارس رسا؛ شرایط اقتصادی سالهای اخیر در ایران باعث شده برخی تمایل داشته باشند سرمایه خود را در کشورهای همسایه به خصوص در ترکیه درگیر کنند. پرسش این است که در چند سال گذشته چه میزان از سرمایه ایرانیها به کشور ترکیه منتقل شده است؟ آنگونه که رسانه ها گفته اند: ایرانیها، در کمتر از سه سال، سه هزار و ۹۶۰ میلیون دلار را وارد جیب ترکها کردند. بر اساس آنچه مرکز آمار ترکیه اعلام کرده است از سال ۲۰۱۹ تا ۱۰ ماهه سال ۲۰۲۱، ایرانیها ۱۹ هزار و ۸۰۰ واحد مسکونی در کشور ترکیه خریداری کردند.
اگر متوسط قیمت مسکن در ترکیه ۲۰۰ هزار دلار در نظر گرفته شود، طی مدت یاد شده سه هزار و ۹۶۰ میلیون دلار از کشور خارج شده است، یعنی ایرانیها به ارزش ۸۰ هزار و ۵۷۰ میلیارد تومان در ترکیه سرمایهگذاری کردند.
این آمار را میتوان به نوعی فرار سرمایه به حساب آورد، در حالی که با وجود تحریمها، جذب سرمایهگذار خارجی در کشور با مشکل روبروست، از اینرو لازم است، دولت برنامهریزی لازم را برای جلوگیری از فرار سرمایه و سرمایهگذاری مطمئن در کشور داشته باشد.
به هر تقدیر با این فرار سرمایه روبرو هستیم، اما سوال این است چرا به این نقطه رسیدیم و اساساً چرا عدهای از هموطنان راه خرید خانه در ترکیه را در پیش گرفتند.
حسن لطفی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس در این باره به اقتصاد سرآمد گفت: افراد عموماً تحولگرا هستند و امید و آرزوهای زیادی دارند. وقتی احساس میکنند که در ایران امکان تهیه زیرساختها وجود ندارد و نمیتوانند خود را با ساختار هماهنگ کنند و از آن طرف میبینند که در سایر کشورها، زیرساختها و امکانات به راحتی به دست میآید و بوروکراسی پیچیده اداری و موانع وجود ندارد، به کشورهای دیگر مخصوصاً ترکیه میروند.
نماینده مردم رزن افزود: در ایران فقط شش ماه تا یک سال طول میکشد تا فردی از شهرداری مجوز ساخت و ساز بگیرد و از طرفی چون ارزش پول ما هر روز در حال کاهش است، شخص مدام به تورم برمیخورد و کارش با چالشهای متعدد مواجه میشود.
وی تصریح کرد: حال در کشور ترکیه بدون سپری کردن این زمان طولانی و تورم روزانه، فرد شش ماهه خانه خود را میسازد. واضح است که بوروکراسی اداری بسیاری از کشورها نسبت به ما سادهتر است. از اینرو، افراد با کمترین چالش در ترکیه خانه میسازند و صاحب ثروت میشوند. دولت ترکیه هم به عنوان مجری، شرایط را خوب درک کرده و بستر لازم را برای تحقق این امر مهیا کرده است.
عضو کمیسیون اجتماعی مجلس اظهار داشت: کشورهای خارجی، افرادی را میپذیرند که توان اقتصادی خوبی دارند و کار اقتصادی بلد هستند. پس با بهترین گزینهها و امکانات این افراد را جذب خود میکنند. آنها هیچگاه دنبال افراد کممهارت و کمبضاعت نیستند و این کار را اصولی و به نفع مملکت خود دنبال میکنند.
لطفی در پاسخ به اینکه به هر حال این فرار سرمایه رخ داده است و چه باید کرد؟ به اقتصاد سرآمد گفت: حل این چالش، نیاز به یک کار اجتماعی -فرهنگی و همچنین نیاز به یک کار اقتصادی دارد. اول از همه باید فرهنگ دلبستگی به ایران و کمک به اقتصاد پویای مملکت را ایجاد کرد. باید کاری کنیم که مردم انگیزه داشتند باشند، سرمایهشان را در ایران به کار ببندند تا اینکه به کشورهایی مثل ترکیه بروند و مثلاً در آنجا، خانه بخرند. باید این مسیر ارزشمند را برای مردم مهیا کرد. از اینرو باید بوروکراسی پیچیده اداری در ایران حذف شود، یعنی اینکه فرد بتواند با مراجعه به شهرداری یک روزه یا مثلاً یک هفتهای مجوز ساخت و ساز خود را بگیرد. پیچیده کردن کار مردم در همه زمینهها از جمله کارهای اقتصادی و اداری، تنها بیاعتمادی و بیانگیزگی را دربرخواهد داشت. همچنین، دولت باید شرایط بهبود فضای کسب و کار ایجاد کند. تا درآمدی نباشد، خیلی نمیتوان فکر تولید و سرمایهگذاری و کلاً پویایی اقتصاد را در سر پروراند.
وی در ادامه بیان کرد: باید قیمت تمام شده مسکن را در کشور کاهش دهیم تا افراد، توانایی خرید خانه را داشته باشند. وقتی فرد میبیند قیمت مسکن در ایران نجومی است و از سوی دیگر، همه اقلام اساسی مرتب در حال گران شدن و زندگیها سختتر شده است، فکر مهاجرت و خرید خانه در کشور دیگر به ذهنش میآید.
نماینده مردم رزن در مجلس یادآور شد: در ایران، مردم قدرت خرید مسکن ندارند، ولی در ترکیه قیمتها پایینتر است و در کنار آن، دولتشان جذابیت ایجاد کرده و محدودیتهای اجتماعی را به حداقل رساندند تا افراد دیگر کشورها، گزینه مهاجرت به ترکیه را بیش از پیش در برنامههایشان لحاظ کنند.
لطفی در پایان خاطرنشان کرد: بزرگترین مشکل ما این است که دستگاههای اجراییمان، فاقد برنامههای عملیاتی مبتنی بر واقعیتهای جامعه هستند و هر چقدر هم که بودجه داشته باشیم، ولی فقدان برنامه حس شود، بودجه هدر میرود و وقتی تولید ثروت نداریم و مالیات از مردم میگیریم، نارضایتی را بیشتر میکنیم؛ در نتیجه این امر هم، تولیدکننده، تولیدش را متوقف میکند. فرار سرمایه و مهاجرت بحث بزرگ و طولانی است که خرید خانه توسط ایرانی در ترکیه که چند سالی است تب آن بالا گرفته، بخش کوچکی از این موضوع چالشبرانگیز را تشکیل میدهد که هرچه مسئولان دیرتر پای کار بیایند و در ایجاد انگیزه برای مردم تعلل کنند، عمق بحران بیشتر هم خواهد شد و این اتفاق، یعنی ضعیف شدن اقتصاد ایران.