ارس رسا – به طور قطع پدیدهای مانند تحریم نمیتواند برای فعالیتهای اقتصادی خوشایند باشد. اما در این شرایط به جای تن دادن به بازی و قواعد این رخداد محدود کننده باید به راههای عبور از این گردنه ها توجه کرد. یکی از این راهها به طور خاص توجه ویژه به صادرات خدمات از جمله صدور خدمات مهندسی است که بیشک یکی از ارز آورترین نوع صادرات است. موضوعی که البته با چالشهای فراوانی در طول چند دهه اخیر روبرو بوده است و فرصتهای فراوانی قربانی عدم نگاه راهبردی و عملیاتی به آن شده است.
باید پذیرفت که یکی از راهبردهای رشد و توسعه اقتصادی که در سه دهه اخیر جایگـاه ویـژهای هـم در بـین کـشورهای مختلف یافته است، تدوین راهبردهای توسعه صادرات و هماهنگسازی بخشهای مختلف بـا آن بـرای تسریع و توسعه صادرات است. در این زمینه، ارزش افزوده نهفته در حوزه خدمات، ضرورت حمایـت از تولیدکنندگان داخلی، توسعه بازار داخلی و ارتقای دانش فنی، توجه ویژه بـه توسـعه صـادرات خـدمات فنی و مهندسی را اجتناب ناپذیر کرده است. در این بین یکی از شاخصهها و ابزارهای مهم توسعه پایدار، توجه ویژه به نیروی انسانی و قابلیتها و پتانسیلهای آن در تمام حوزهها به ویژه حوزه مهندسی است که صدور خدمات فنی و مهندسی، نیروی انسانی را نیز در بر میگیرد.
ارائه خدمات طراحی، مدیریت، تدارک، اجرا و یا طرح و ساخت توسط شرکتها و موسسه های ایرانی به متقاضیان خارج از کشور، صادرات خدمات فنی و مهندسی را شامل میشود که البته این امر نیاز به یک برنامهریزى جامع ایجاد کمیته ویژه برنامهریزى دارد که به طور مستمر بر اجراى آن نیز نظارت کرده و سریعاً برای هر مشکلى راهکاری را ارائه و نسبت به حل آن اقدام کند.
متاسفانه در سالهای گذشته به پتانسیلهای صادرات خدمات فنی و مهندسی که ارزآورترین نوع صادرات است، توجه زیادی نشده است و این صنعت حمایت خاصی را از دولت نمیبیند، به ویژه اینکه در صادرات خدمات فنی و مهندسی بخشهای اقتصادی سفارتخانه ها میتوانند در شناساندن پتانسیلهای جمهوری اسلامی فعالانه عمل کنند. دیپلماسی اقتصادی موثر که سیاستگذاری آن باید توسط وزارت امور خارجه کشور انجام گیرد، متغیر اثرگذار در سامان یافتن صادرات و به خصوص صادرات خدمات فنی و مهندسی است. هر چند در این بین نباید از مشکلاتی که در زیرساختهای تجارت کشور وجود دارد غافل شد. پر بیراه نیست که امر صادرات علاوه بر خدمات و سیاست گذاریهایی که دولتها باید برای توسعه و گسترش آن ارائه میدهند، نیازمند یک تحول اساسی و یک دگرگونی زیربنایی در بخش خصوصی نیز هست.
در واقع همانطور که آمار و ارقام نشان میدهد، صادرات خدمات به خصوص صادرات خدمات فنی و مهندسی و تکنولوژی اطلاعات طفل نوپایی است که باید در بازار رقابت جهانی با پهلوانان غولپیکر مبارزهای نابرابر داشته باشد. اما باید این طفل نوپا را با برنامهریزی و استراتژی هدفمند برای رقابت بزرگ جهانی آماده کرد. اهمیت این نوع از صادرات به طور قطع تنها وجه اقتصادی ندارد، صادرات خدمات بر سایر شقوق و فعالیتهای فرهنگی و صادرات بالای کشور از جمله ایجاد اعتماد مردم دیگر کشورها برای خرید کالاهای ایرانی و به کارگیری محصولات ایرانی در پروژههای خارج از کشور و همچنین بسترسازی و تقویت و تعامل بین دولتها تاثیرگذار است.
در نهایت، برنامه ریزی و سرمایهگـذاری بـرای افـزایش سـهم صـدور محـصولات دانـش پایـه در صادرات غیرنفتی کشور از رویکردهای سند چشم انداز و از ضرورتهای حفظ رشد صادرات غیرنفتـی کشور محسوب میشود که مستلزم اتخاذ راهکارهـای حمـایتی متفـاوت اسـت. در چـارچوب ایـن بـسته میبایست زیرساختهای تولید دانـش پایـه، زمینـههـای ارتبـاط نهادهـای واسـطه بـین دولـت، صـنعت و دانشگاه مانند پارکهای علم و فناوری و شرکتهای دانشگاهی و … توسعه یابد. نهادهای مالی و نهادهای آموزشی ریسکپذیر تاسیس شود و ساز وکاری برای تبدیل بخشی از درآمدهای نفتـی بـه دارایـیهـای مولد دانش نیز پیشبینی شـود.
*عضو هیات مدیره و رئیس سابق سازمان نظام مهندسی ساختمان اردبیل
19:22:20 - جمعه 21 سپتامبر 2018
دکتر میر محمد سید هاشمی *- شرایط اقتصادی کنونی کشور ایجاب میکند تا به طور دقیق همه امکانات موجود در کشور را بررسی و البته از تمام ظرفیت های کشور نه در حرف که در عمل استفاده کنیم.
در محافل چه خبر
کاریکاتور
ويژه نامه
تازه های خبر
آمار وبسایت
- بازدید امروز: 2838
- بازدید دیروز: 7132
- کل بازدیدها: 4802453